W dniach 7-8 września 2013 r. w rzeszowskiej Hali Podpromie odbyła się już druga edycja międzynarodowej imprezy targowo-konferencyjnej pod nazwą „Alpejsko-Karpackie Forum Współpracy”, której organizatorem było Stowarzyszenie Euroregion Karpacki Polska. Wydarzenie zrealizowano w ramach projektu „Alpejsko-Karpacki Most Współpracy”, który współfinansowany jest przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej.
Tegoroczne Forum odbyło się pod hasłem „ALPY – KARPATY. ENERGIA GÓR”, a jego zasadniczym celem było zaprezentowanie różnorodnych potencjałów i walorów Euroregionu Karpackiego. Szeroko rozumiana „energia” pozwoliła pokazać różne odsłony Karpat i Alp, dzięki czemu zaprezentowały się firmy, organizacje i instytucje reprezentujące branże energii alternatywnej, IT, innowacyjnych technologii, a także turystyki, produktów regionalnych, ekologicznych i tradycyjnych. Gościliśmy również instytucje otoczenia biznesu, samorządy, instytucje kultury. Różnorodność stoisk dodała wielkiego kolorytu targom, sprawiając, że każdy odwiedzający i uczestnik Forum mógł znaleźć to, co interesuje go najbardziej. Dzięki zaproszeniu organizacji reprezentujących obszar alpejski, a także inne regiony Europy, Forum stało się miejscem nawiązywania nowych kontaktów, tworzenia relacji, wymiany wiedzy i doświadczeń.
Forum Współpracy połączone było z pierwszą edycją „Alpejsko-Karpackiego Forum Innowacji Turystycznych” zorganizowanego również przez Stowarzyszenie Euroregion Karpacki Polska oraz kolejną odsłoną polsko-słowackich targów turystycznych – „Transgranicznego Forum Ekoturystyki”, którego inicjatorem była Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego. W sumie w czasie targów zaprezentowało się około 140 wystawców reprezentujących 11 krajów europejskich: Polskę, Słowację, Ukrainę, Rumunię, Szwajcarię, Austrię, Włochy, Katalonię, Szwecję, Bułgarię i Białoruś.
Niezwykle istotnym komponentem Alpejsko-Karpackiego Forum Współpracy były panele dyskusyjne z udziałem ekspertów z całej Europy, dotyczące rozwoju regionalnego, polityki europejskiej, współpracy transgranicznej i turystyki.
PANEL I - EUROPEJSKA WSPÓŁPRACA POLITYCZNA I GOSPODARCZA NA RZECZ ALP I KARPAT
Z jakich powodów obszar alpejski rozwija się szybciej, w sposób kompleksowo wykorzystujący swoje zasoby? Czy rzeczywiście różnice w społeczno-gospodarczym poziomie rozwoju państw alpejskich i karpackich oraz ich odmienna polityczna przeszłość w tak drastyczny sposób determinują stan rozwoju obu krain geograficznych? Jaką rolę we wspieraniu rozwoju tych obszarów odgrywa współpraca pomiędzy państwami, regionami i pozostałymi aktorami społeczno-gospodarczymi? Na czym polega skuteczność w promocji Alp jako wielkiej międzynarodowej marki?
Na powyższe pytania starali się odpowiedzieć: pan Marek Kuchciński – Wicemarszałek Sejmu RP, pan Bogdan Rzońca – Poseł na Sejm RP, pan Tomasz Poręba – Poseł do Parlamentu Europejskiego, JE Markijan Malskyj – Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny Ukrainy, JE Marjan Šetinc – Nadzwyczajny i Pełnomocny Ambasador Republiki Słowenii w Rzeczypospolitej Polskiej, pan Yaroslav Dubnevych – Poseł do Verkovnej Rady Ukrainy, pan Pier Carlo Sandei reprezentujący Biuro Regionalne UNEP w Wiedniu (Austria) i pan Alfonso Alcolea Martinez - Administrator EGTC i współpracy terytorialnej Komitetu Regionów UE (Belgia).
W ramach I Panelu politycy, dyplomaci, przedstawiciele władz samorządowych dyskutowali o współpracy politycznej i gospodarczej na obszarze Alp i Karpat. Przyczynkiem do dyskusji były oprócz zasadniczych różnic w poziomie rozwoju społeczno–gospodarczego także całkowicie odmienny poziom wsparcia obu obszarów przez Unię Europejską, rządy i samorządy dla obu krain. Dobrobyt Alp przeciwstawia się zapóźnieniu Karpat. Z drugiej strony ta autentyczność obszaru karpackiego może stać się atutem rozwojowym. Podczas dyskusji paneliści zastanawiali się co można zrobić aby nadrobić dystans rozwojowy pomiędzy Karpatami a Alpami i w jaki sposób zachęcić Unię Europejską do udzielenia należytego wsparcia dla obszaru karpackiego.
PANEL II - LOKALNE I PONADREGIONALNE INICJATYWY WSPÓŁPRACY TERYTORIALNEJ W ALPACH I KARPATACH
Jaka jest kondycja oddolnych inicjatyw prorozwojowych w różnych częściach Europy, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru karpackiego i alpejskiego? Czy władze krajowe, regionalne i samorządowe wspierają i wykorzystują współpracę z takimi organizacjami dla rozwoju społeczno-gospodarczego? Jaki jest system koordynacji działań pomiędzy partnerami społecznymi i władzami? Czy działalność tego typu organizacji wpływa na określanie celów rozwojowych regionów alpejskich i karpackich? Czy uczestniczą one w procesie programowania i wdrażania strategii rozwoju? Jaka jest rola tego typu inicjatyw w życiu społeczno-gospodarczym?
Nad powyższymi kwestiami debatowali: pan Stanisław Ożóg – Poseł na Sejm RP, pan Paolo Petiziol – Prezes „Mitteleuropa Associazione Culturale” (Włochy), pan Antonio Zambon reprezentujący Sieć Gmin “Alliance in the Alps” (Włochy), pan Jens Gabbe – Przewodniczący Rady Doradczej Stowarzyszenia Europejskich Regionów Granicznych (Niemcy), pan Davide Donati – szef brukselskiego biura Gabinetu Prezesa Rządowego Departamentu Regionu Piemontu, pan Michael Meyer – Członek Zarządu Ecological Tourism in Europe (Niemcy), pan Jaroslav Štefek – Dyrektor Agencji Rozwoju Regionalnego Euroregionu Glacensis (Czechy), pan Volodymyr Horbovyy – Prezes Zrzeszenia Samorządów "Euroregion Karpaty- Ukraina" (Ukraina).
W ramach tego panelu, uczestnicy zastanawiali się nad rolą lokalnych, regionalnych i ponadregionalnych, oddolnych inicjatyw w polityce rozwojowej realizowanej na obszarach alpejskim i karpackim. Kluczową wydaje się próba określenia wpływu tego typu, głownie pozarządowych inicjatyw na określane przez władze regionalne, krajowe i europejskie cele społeczne i gospodarcze obu obszarów. Istotnym elementem dyskusji podczas panelu było porównanie modeli współpracy pomiędzy sektorem publicznym, prywatnym i pozarządowym na obszarze Alp i Karpat. Interesujące są również doświadczenia partnerów zagranicznych w zakresie wykorzystywania programów Unii Europejskiej oraz innych instrumentów pomocowych. Panel zwieńczyły rekomendacje dla obszaru Karpat w zakresie dalszego rozwoju struktur współpracy.
PANEL III - TURYSTYKA W EUROPIE: POMIĘDZY TRADYCJĄ A INNOWACJĄ
Euroregion Karpacki oraz Karpaty stanowią ogromny potencjał turystyczny, który należy traktować w kategoriach szans rozwojowych. Czy jednak potencjalni interesariusze – władze regionalne i samorządowe, przedsiębiorcy branży turystycznej, organizacje turystyczne są odpowiednio przygotowane do tego wyzwania? Jak połączyć potencjał tkwiący w unikalnym środowisku naturalnym i bogatym dziedzictwie kulturowym? W jaki sposób wykorzystać zdobycze techniki i umiejętnie wdrożyć innowacyjne rozwiązania? Co zrobić, aby tworzona przez Euroregion Karpacki „Marka karpacka” miała szanse na skuteczne zaistnienie na rynkach europejskich i światowych? Jak przełamać problemy zdolnością do współpracy instytucji i środowisk związanych z turystyką w Karpatach? Czy doświadczenia zagraniczne, w szczególności szwajcarskie mogą być w tym przedsięwzięciu przydatne?
W panelu tym, w charakterze ekspertów wypowiadali się: pan Eric Jakob z ramienia szwajcarskiego rządowego Sekretariatu Stanu ds. Gospodarczych (Szwajcaria), pan Ph. D. Prof. Andrey Terebukh z Departmentu Turystyki Politechniki Lwowskiej (Ukraina), pan Peter Niederer – przedstawiciel Stowarzyszenie SAB (Szwajcaria), pan Juli Carbó Mulet – Prezes Stowarzyszenia Catalunya – Polska (Katalonia), pan Sten Lundin ze szwedzkiego regionu Dalalvarna (Szwecja) i pan Robert Łętowski – Dyrektor Lokalnej Organizacji Turystycznej "Beskid Zielony".
Eksperci dyskutowali na temat szans i zagrożeń dla rozwoju turystyki w Karpatach. Hasłem przewodnim była innowacja i tradycja jako bieguny wzrostu dla turystyki. Porównane będą doświadczenia europejskie w tym zakresie. Eksperci wraz z uczestnikami panelu zastanawiali się jak międzynarodowa współpraca w zakresie promocji Karpat może docelowo wpłynąć na sukces komercyjny „Marki Karpackiej”. Omawiane były optymalne scenariusze dla rozwoju turystyki w Karpatach na podstawie doświadczeń – w szczególności szwajcarskich. W podsumowaniu uczestnicy zdefiniowali w formie rekomendacji optymalne scenariusze dla rozwoju turystyki w Karpatach.
Zdjęcia z II edycji (2013) Alpejsko-Karpackiego Forum Współpracy do obejrzenia w Galerii.
